Sinds de zestiende eeuw werden op de zandgronden van de Veluwe heideschapen gehouden. Het zijn sobere dieren die vroeger vooral voor de mest, het vlees en de wol werden gehouden. Momenteel zijn er zeven gescheperde kuddes (kuddes met herder) op de Veluwe. Van noord naar zuid zijn dat de kuddes van Epe – Heerde (de Renderklippen), Elspeet, Ermelo, Loenen, Ede (2) en Rheden. Ze houden de heide open en doordat de schapen met hun wol zaden verspreiden dragen ze bij aan het versterken van de biodiversiteit.
Doorgaans krijgt een volwassen ooi in de late winter één of twee lammeren. De geboortes leveren zelden problemen op.
‘Ze zijn in hoge mate zelfredzaam, wat past bij dit natuurlijke dier’.
Bij de geboorte bestaan de lammeren hoofdzakelijk uit poten, oren en staart, maar ze groeien razendsnel. Met een paar weken kunnen de lammeren dan ook met de kudde de heide op. De hoogpotige schapen leggen daar om zich op de schrale heidegronden te kunnen onderhouden dagelijks grote afstanden af. Naast de toppen van heideplanten bestaat het menu op de Renderklippen, waar onze schapen lopen, uit o.a. biggenkruid, grasklokjes, grassen, zaailingen van berk en andere bomen (opslag) en de grote wolfsklauw. Deze natuurlijke actieve, leefwijze zorgt voor een sterk dier dat zelden ziek is.
‘Voor mij is het heideschaap het rendier van de Veluwe. Jaarrond zwerft het kuddedier over de heide. Het voedt zich met wat de natuur haar biedt; kruiden, struiken en grassen, het drinkt uit de vennen en snuift de frisse wind op. Voor het Veluwse heideschaap geen kraal maar een schaapskooi. In de afgelopen eeuwen gaven de schapen op de Veluwe het landschap vorm, zoals de rendieren dat in Scandinavië deden.’ Peter Quist | The WildKitchen
Het Veluws heideschaap is haar hele leven buiten in de vrije natuur (Ze krijgen alleen een kuur tegen wormen. Wat gebruikelijk is voor dieren die onder deze omstandigheden leven). En omdat de dieren alleen op de heide lopen komen ze geen kunstmest of bestrijdingsmiddelen tegen.
Een gescheperde schaapskudde heeft een ideaal aantal dieren. Dit aantal wordt onder andere bepaald door de draagkracht van het terrein, in ons geval de Renderklippen, en de grootte van de schaapskooi, waarin de dieren zich bij slechte weerscondities terugtrekken en waar het lammeren plaats vindt. Door de natuurlijke aanwas zullen jaarlijks ook een aantal dieren de kudde moeten verlaten. Traditioneel gebeurd dit in mei / juni. De Veluws heidelammeren die door ons voor consumptie worden geselecteerd blijven echter de hele zomer op de heide.
Door de dagelijkse, intensieve, inspanning en de specifieke vegetatie van de heide, kent het vlees van het Veluws Heidelam© een verfijnde smaak. De actieve leefwijze en het gevarieerde natuurlijke menu komen duidelijk tot uiting in de structuur en smaak van het lamsvlees. Het lamsvlees van het Veluws Heidelam© is vrij mager en heeft fijne volle wildsmaak. Het is een gezond en eerlijk natuurproduct van dieren die een mooi vrij leven hebben gehad.
Aan het eind van de zomer gaan de geselecteerde dieren met zorg van de heide direct naar het Veluwse slachthuis dat zich op nog geen 30 min. afstand van de heide bevindt. Hier worden de dieren op een respectvolle diervriendelijke wijze geslacht. De slachterij is EKO gecertificeerd. Uit respect voor het dier wordt alles gebruikt / bestemd.
Al deze factoren maken dat het Veluws Heidelam© in een modern flexitarisch dieet past, waarin naast op de eigen gezondheid ook gelet wordt op milieu en dierenwelzijn.
Jaarlijks organiseren we in het derde weekend van september de Heideproeverij, waarin het Veluws Heidelam© de hoofdrol heeft. Je leest er hier meer over.